Historia kęckiego muzeum

1.    Prywatna kolekcja
Muzeum w Kętach, którego siedziba znajduje się w kamienicy nr 16 na Rynku zawdzięcza swoje powstanie Aleksandrowi Kłosińskiemu (1892-1974) – rzemieślnikowi pedagogowi, słynącemu również z pasji kolekcjonerskiej. Po jego śmierci, rodzina zgodnie z ostatnią wolą zmarłego przekazała miastu okazały zbiór pamiątek, składający się z 750 przedmiotów obejmujących stare dokumenty, księgi cechowe, militaria oraz dzieła sztuki.

2.    Zbiory Historyczne Miasta Kęty.
W oparciu o prywatną kolekcję Aleksandra Kłosińskiego staraniem Towarzystwa Miłośników Kęt utworzono Zbiory Historyczne Miasta Kęty. Ekspozycja „Zbiory historyczne z miasta Kęty” mieściła się początkowo w lokalu budynku prywatnego p. Juraszów. Opiekę merytoryczną nad zbiorami objęli pracownicy Ośrodka Kultury oraz członkowie Towarzystwa.
Otwarcie "Zbiorów" miało miejsce 15 lipca 1977 roku i było związane z uroczystościami 700 rocznicy uzyskania praw miejskich przez Kęty. Następnie Zbiory zostały przeniesione do wynajętego lokalu w budynku przy ulicy Mickiewicza 1, gdzie przebywały do 1 stycznia 1990 r.
Decyzją Wojewody Bielskiego z 6 listopada 1981 r. placówka została przekształcona w Oddział  Muzeum Okręgowego  w Bielsku – Białej, pod nazwą Muzeum w Kętach. Od tego czasu bielska placówka muzealna sprawowała nadzór merytoryczny nad kęckimi zbiorami.

3.    Muzeum w Kętach – oddział Muzeum Okręgowego w Bielsku-Białej
Od roku 1992 na mocy porozumienia Muzeum w Kętach było współfinansowane przez Muzeum Okręgowe w Bielsku Białej i Gminę Kęty. W 1994 roku decyzją wojewody bielskiego kęckiemu Muzeum nadano imię patrona – Aleksandra Kłosińskiego, honorując w ten sposób darczyńcę kęckiego muzeum. Rok później, 9 czerwca 1995 r.,  nastąpiło otwarcie ekspozycji w nowej siedzibie Muzeum, Rynek 16, mieszczącej się  w starej XIX – wiecznej kamienicy mieszczańskiej, której właścicielami były kolejno kęckie rodziny: Kotońskich, Krzysztoforskich oraz Offnerów. Zbiór eksponatów stale się powiększał, osiągając w roku 1995 liczbę 1400 eksponatów. W roku 1996 zapoczątkowano organizację cyklicznych spotkań pod nazwą „Wieczory przy armacie”. Spotkania otwarte dla wszystkich zainteresowanych, miały na celu propagowanie wiedzy na tematy związane z przeszłością Kęt i okolicy, choć w początkowych latach zdarzały się również spotkania o innej tematyce.

4.   Przy Domu Kultury w Kętach
20 kwietnia 2000 Rada Miejska podjęła uchwałę o przyjęciu zbiorów Muzeum w Kętach przez Gminę Kęty. Następnie uchwałą Zarządu Miejskiego z dnia 31 sierpnia 2000 r. muzeum stało się działem Domu Kultury w Kętach.  Od 2000 roku zarząd nad placówką muzealną sprawował Dom Kultury w Kętach, przy jednoczesnym nadzorze merytorycznym Muzeum w Bielsku Białej. W tym czasie dzięki środkom finansowym przyznanym przez władze Gminy Kęty, zdołano w roku 2003 wyremontować pomieszczenia muzealne oraz piętro kamienicy. Oficjalne otwarcie piętra mieszczącego pomieszczenia magazynowe, biurowe oraz dwie sale - wystaw czasowych i na cele edukacyjne, odbyło się 17 września 2003 r.

5.    Samodzielna instytucja kultury Gminy Kęty – Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach
Na mocy decyzji władz Gminy Kęty (Uchwała Nr XI/94/2003 Rady Miejskiej w Kętach z dnia 26.09.2003 r.) i po uzyskaniu akceptacji ministra kultury powstała w pełni samodzielna placówka kulturalna, której oficjalna nazwa brzmi: Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach. Muzeum uzyskało osobowość prawną z chwilą wpisu do Rejestru Instytucji kultury Gminy Kęty pod nr 3 (1 grudnia 2003 r.) Z tą chwilą muzeum przejęło od bielskiej placówki pełną opiekę merytoryczną nad zbiorami. W latach 2004-2006 przeprowadzono wiele prac nad uporządkowaniem znacznych już zbiorów, co widać na różnicach we wpisach eksponatów do ksiąg inwentarzowych we wspomnianym okresie.

Tab. Wpisy w inwentarzach muzealnych w latach 2004-2011

W roku 2005 nastąpiła zmiana ekspozycji stałej, której inauguracja odbyła się 31 marca 2005 r. Obecna ekspozycja stała mieszcząca się na parterze budynku została zaaranżowana w roku 2005. Na przełomie 2010 i 2011 r. dokonano zmian w tematycznym doborze eksponatów oraz przebudowano nieznaczni ekspozycję historyczną. Całość dostosowano do jak najlepszej obsługi zwiedzania indywidualnego odbiorcy. Rozszerzono znacznie działania prowadzone w  muzeum. W roku 2007 muzeum wdrożyło system zarządzania jakością ISO 9001:2000 i uzyskało stosowny certyfikat. Rozpoczęto prace nad wprowadzeniem inwentarza elektronicznego eksponatów.

Realizując statutowe zadanie upowszechniania dziedzictwa kulturowego, muzeum prowadzi działalność wydawniczą. Działalność wydawnicza muzeum obejmuje wydawanie folderów towarzyszących organizowanym wystawom czasowym, reprintów dawnych pocztówek z Kęt, mapy Orteliusa itp. W ramach Biblioteki Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach ukazały się nakładem muzeum następujące pozycje książkowe:

1. Paweł Zięba, Monografia wsi i parafii Bulowice koło Kęt, Kęty 2009 r.
2. Renata Bożek, Kęty na dawnych pocztówkach, Kęty 2010 r.

3. Andrzej Małysa, ilustracje Anetta Szymlak-Minda, Legenda o powstaniu Kęt, Kęty 2011 r.
4. Alicja Skrudlik-Pilch, Twórcy ludowi z Kęt i okolicy. W kręgu współczesnej twórczości ludowej - tradycji, talentu i pasji życia, Kęty 2012 r.
5. Marek Cisek, W kącie czy na froncie? Kęty wokół legendy legionowej, Kęty 2013 r.

W zakresie edukacji o dziedzictwie kulturowym placówka kontynuowała zapoczątkowane w roku 1996 darmowe spotkania, na których przedstawiano tematy związane z historią i przeszłością Kęt i okolicy. Cykliczne spotkania odbywają się w sali wystaw czasowych, gdzie stoi jedna z trzech armatek „wiwatówek”, stąd spotkania otrzymały miano "Spotkań przy armacie".

Kierownicy i dyrektorzy (od 2004 r.) Muzeum w Kętach

1977-1981 – Helena Mikołajczyk
1981 – Mieczysław Handzlik
1981-1983 – zamknięcie ekspozycji
1983 – 1996 - Teresa Kuźma
1996-2000 - Ewa Kosmalska
2000-2004 - Anna Chowaniak – kierownik ds. muzealnych podległy Dyrektor Domu Kultury Grażynie Bułce
2004-2011 - Zbigniew Matejko
2011-2019 - Marta Tylza-Janosz 2020 - obecnie - Łukasz Gieruszczak

archiwalna strona muzeum