Godziny otwarcia Muzeum:
poniedziałek - nieczynne
wtorek - 10:00-15:00
środa - 10:00-15:00
czwartek - 12:00-17:00
piątek - 10:00-15:00
sobota - nieczynne
niedziela - 10:00-14:00
Opłata za zwiedzanie Muzeum:
bilet normalny - 5,00 zł
bilet ulgowy - 2,50 zł
opłata za przewodnika - 15 zł
w niedzielę - wstęp bezpłatny
Kontakt:
O KętachWarto zobaczyć
1. Kościół parafialny świętych Małgorzaty i Katarzyny.
- najstarszy kęcki kościół - parafia o tradycji sięgającej wieku XIII
- sanktuarium Matki Boskiej Pocieszenia z słynącym łaskami obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem w typie Hodegetrii z XV w.
- pozostałości gotyckie na zewnętrznych murach prezbiterium
- barokowa bazylika o bogatej architekturze
- XVII-wieczny ołtarz główny; barokowe i neobarokowe ołtarze cechowe
Historia
Podobno pierwszy, drewniany kościół istniał w miejscu obecnego jeszcze w wieku XIII. W wieku XIV zastąpił go nowy, murowany, którego pozostałości można oglądać na zewnętrznych ścianach prezbiterium. Świątynia ta przetrwała do czasu potopu szwedzkiego. W roku 1657 została spalona, zaś w roku 1661 odbudowana w stylu barokowym, z częściowym wykorzystaniem zachowanych elementów architektonicznych. Wówczas najpewniej w architekturze wewnętrznej prezbiterium wprowadzono elementy baroku. Na przełomie wieków XVIII i XIX kościół uległ katastrofie budowlanej. Zawaliły się wówczas ostatnie, zachodnie przęsła trójnawowej bazyliki poza przęsłem nawy południowej - dziś łączy ono kościół z wieżą w formie otwartego, sklepionego przedsionka. Według przekazów, także rozebrano istniejącą wówczas wieżę północną, z uzyskanego zaś materiału wybudowano parterową plebanię.
Opis
Skierowane na wschód prezbiterium świątyni jest znacznie niższe i węższe od bryły naw kościoła, przypominając o odległej historii budowli. Masywne przypory zewnętrzne, ostrołukowe okna oraz wysoki, strzelisty dach to pozostałość gotyckiego rodowodu obecnej, barokowej świątyni.
Kościół wybudowany został na planie krzyża łacińskiego. Jest trójnawową bazyliką z pseudotranseptem utworzonym przez umiejscowione symetrycznie od północy i południa kwadratowe kaplice, od środka przylegające do ostatniego od wschodu przęsła nawy głównej. Masywna kościelna wieża, wysoka na 40 m, niegdyś zwieńczona drewnianą konstrukcją, ok. 1910 r. otrzymała kryty miedzianą blachą neobarokowy hełm.
Architektura wewnętrzna kościoła jest znacznie bogatsza niż zewnętrzna. Długą, niższą od nawy głównej przestrzeń prezbiterium dzielą na trzy przęsła zdwojone pilastry. Sklepienie zdobią listwowe dekoracje stiukowe o fantazyjnych, geometrycznych kształtach. Najpiękniejszym elementem wyposażenia kęckiej świątyni jest barokowy ołtarz główny z lat 60. XVII w., zbudowany na schemacie łuku triumfalnego, w którym środkowe pole jest szersze i wyższe niż boczne. Trójkondygancyjny, tworzy ścianę zamykającą prezbiterium. W środkowym polu ołtarza znajduje się XVII-wieczny obraz przestawiający Matkę Boską z Dzieciątkiem w otoczeniu patronek kościoła: św. Małgorzaty i św. Katarzyny w charakterystycznym dla polskiego malarstwa sakralnego tego czasu ujęciu. W polach bocznych zaś figury św. Wojciecha i św. Stanisława. Ponad gzymsem umieszczono rzeźby św. Kazimierza i św. Wacława oraz dwóch aniołów, natomiast w II kondygnacji, po obu stronach obrazu znajdują się postaci św. Franciszka i św. Antoniego. Stojąc przed tęczą i kierując się ku południowej kaplicy, na ścianie podtrzymującej arkadę zobaczymy chrzcielnicę, poświeconą 20 marca 1966 r. przez ówczesnego kardynała Karola Wojtyłę. Na ścianie wschodniej, w neorokokowym ołtarzu (II poł. XIX w.) znajduje się czczony od wieków wizerunek Matki Boskiej Pocieszenia, zwanej kęcką. Gotycki obraz, malowany temperą na desce, przedstawia Marię z Dzieciątkiem w typie bizantyjskiej Hodegetrii. Powstał prawdopodobnie w pracowni krakowskiej w drugiej ćwierci XV w. Wokół rozwieszone są liczne wota, przypominające o cudach dokonanych za wstawiennictwem kęckiej Madonny, ukoronowanej 18 września 1988 r. W kościele znajdują się ołtarze boczne, należące do cechów rzemieślniczych, które działały w mieście m.in. do cechu szewców i garbarzy, krawców.
2. Kaplica pw. św. Jana Kantego
We wschodniej części placu przykościelnego od ponad trzystu lat stoi budowla przypominająca o najsłynniejszym z kęczan - to kościół pod wezwaniem św. Jana Kantego, w lokalnej tradycji zwany kaplicą
- miejsce narodzin św. Jana Kantego (1390-1473) - profesora Akademii Krakowskiej kanonizowanego w 1767 r.
- XVIII-wieczna świątynia z wyposażeniem w stylu dojrzałego baroku, wzorowanym na wyposażeniu kolegiaty. św. Anny w Krakowie
Historia
Świątynia, wybudowana podobno na miejscu urodzin świętego profesora Akademii Krakowskiej, jest już drugą w tym miejscu. Pierwsza, ufundowana przez księcia Sykstusa Lubomirskiego, została ukończona w 1648 r. Ze względu na rozszerzający się kult Jana Kantego (wówczas jeszcze przedkanonizacyjny) i związany z nim wzmożony ruch pielgrzymkowy do miejsca jego urodzenia, w roku 1715 na miejscu niewielkiej kaplicy wybudowano okazalszy kościół. Jego fundatorami byli ks. Marcin Ośliński - dziekan kolegiaty św. Anny w Krakowie oraz ks. Jan Chryzostom Pyzowic - kanonik krakowski i prebendarz kaplicy św. Jana Kantego. Konsekrował go biskup krakowski Krzysztof Szembek w roku 1781.
Opis
Jednonawową świątynię, zbudowano na planie prostokąta z kwadratowym prezbiterium. Do trójprzęsłowej nawy podzielonej parzystymi prowadzi prostokątna kruchta, mieszcząca wejście na chór. Nawę od prezbiterium oddziela półokrągła tęcza, podkreślona zdwojonymi pilastrami. Ponad nawą rozpościera się kolebka z lunetami, prezbiterium przykrywa sklepienie kopulaste. W nim polichromia z przedstawieniem Trójcy Świętej. Wnętrze kościoła oświetlają dwa rzędy okien na ścianie południowej oraz okna górnego rzędu na ścianie północnej. Jednokondygnacyjny ołtarz główny pochodzi z 1722 r. W polu środkowym znajduje się obraz przedstawiający świętego Jana z Kęt. Po bokach, na tle kolumn stoją posągi ewangelicznych imienników profesora Akademii Krakowskiej: Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty. Ponad bramkami prowadzącymi za ołtarz umieszczono dwie pełnopostaciowe figury ojców kościoła: św. Augustyna i św. Ambrożego. Zwieńczenie części środkowej stanowi Baranek Apokaliptyczny w glorii promienistej, poniżej widnieje herb Akademii Krakowskiej, na przerwanym przyczółku po bokach adorujące klęczące anioły. Kolorystyka całego wyposażenia jest biało-złota, figury złocone. Ołtarz w sposób bezpośredni nawiązuje do wyposażenia kościoła akademickiego pw. św. Anny w Krakowie, gdzie znajduje się grób św. Jana.
Dopełnieniem wyposażenia świątyni są dwa jednopolowe ołtarze boczne, nieco późniejsze niż główny, z obrazami z 1838 r., przedstawiającymi Matkę Boską Anielską i św. Józefa z Dzieciątkiem oraz ambona zdobiona płaskorzeźbionymi postaciami świętych Janów: Ewangelisty, Chrzciciela i Kantego. Na bocznych ołtarzach umieszczono sentencje: "Patrz swego, a nie pragnij cudzego"; "Kochaj Boga i bliźniego, poznaj siebie samego". Na ołtarzu św. Józefa widzimy umieszczoną w przeszklonej gablocie woskową figurę św. Jana Kantego w stroju profesora Akademii Krakowskiej z czasów kanonizacji, ofiarowaną Kętom przez profesorów tej uczelni w l767 r. Warto zwrócić uwagę na rokokowe ławki oraz obrazy.
3. Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny i klasztor OO. Franciszkanów Reformatów w Kętach.
Kościół i klasztor Ojców Franciszkanów Reformatów, mieszczący się niegdyś "poza miastem", dziś stoi przy ulicy Klasztornej pod numerem 1.
- Kompleks barokowych budynków z początku XVIII w. otoczony dziedzińcem ze stacjami Drogi Krzyżowej
- Typowe dla reformackich świątyń barokowe wyposażenie wnętrza kościoła; ciekawy zbiór malarstwa ołtarzowego oraz polichromie sklepienne
- Interesujący zbiór obrazów z XVIII i XIX w. w klasztornych krużgankach
- Pieta z XV w.
- Klasztorne podziemia
Historia
Historia sprowadzenia do Kęt ojców franciszkanów – reformatów wiąże się z fundacją Andrzeja Jana Żydowskiego herbu Doliwa (ur. ok. 1640 r., zm. 1721 r.), chorążego i sędziego krakowskiego. Kościół oraz klasztor budowano w latach 1703-1714, prawdopodobnie według projektów miejscowego budowniczego. Konsekracji świątyni i 7 ołtarzy dokonał biskup Kazimierz Łubieński w uroczystość św. Franciszka - 4 października 1714.
Opis
Architektura świątyni, podobnie jak na zewnątrz, jest bardzo skromna, co związane było z zakonnymi przepisami. Kościół zbudowano na planie prostokąta. Jednonawowe wnętrze, którego ściany pozbawione są architektonicznych podziałów, przykrywa typowe dla barokowych świątyń sklepienie kolebkowe z lunetami.
Za barokową balustradą, oddzielającą prezbiterium oraz biegnącą wzdłuż obu ścian nawy, rozciąga się drewniany, częściowo złocony, architektoniczny ołtarz główny. Ołtarz ten, jak i trzy ołtarze boczne (dwa znajdujące się na ścianie tęczowej oraz ołtarz św. Antoniego na ścianie wschodniej) pochodzą z lat 1710-1714 i są dziełem brata Modesta Gronalewicza. Prezentują cechy stylowe dojrzałego baroku. Od strony zachodniej do kościoła przylega jednopiętrowy klasztor, zbudowany na planie czworoboku, z wewnętrznym wirydarzem. Na wschodniej ścianie korytarza klasztornego, wiodącego w południowym kierunku wzrok przyciąga bogata kolekcja XVIII- i XIX-wiecznego malarstwa sakralnego. Warto także odnotować, że kęcki klasztor przechowuje cenne dzieła sztuki, które obecnie ze względów bezpieczeństwa nie są udostępniane zwiedzającym. Są to m.in.: XV-wieczna drewniana polichromowana Pieta, późnorenesansowa alabastrowa płaskorzeźba przedstawiająca Ukrzyżowanie z pocz. XVII w., czy późnobarokowa drewniana polichromowana rzeźba Chrystusa Biczowanego przy kolumnie. Na południowej ścianie wewnętrznego dziedzińca klasztornego znajduje się zegar słoneczny z inskrypcją w języku łacińskim, przypominającą o nieuchronnym upływie czasu. Według ustnej tradycji, znajdował się on na kęckim ratuszu aż do ostatniego wielkiego pożaru miasta w 1797 r.
Klasztor w oczach Ojca Szymona. Fil autorstwa TV KętyHD
4. Klasztor Zgromadzenia Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego
Z klasztorem Ojców Franciszkanów sąsiaduje kolejny - Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego. Kompleks budynków, na który składają się pomieszczenia klasztorne, kaplica oraz wolnostojący budynek mieszczący prowadzone przez siostry przedszkole, jest odgrodzony od miejskiego zgiełku zabytkowym murem (od ul. Klasztornej)
- Kolebka Sióstr Zmartwychwstanek na ziemiach polskich
- Zespół XIX-wiecznych zabudowań klasztornych z kaplicą o neogotyckim wyposażeniu otoczony zabytkowym ogrodem
- Muzeum Matek Celiny i Jadwigi Borzęckich, założycielek Zgromadzenia Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego
Historia
Kęcki dom zakonny jest kolebką wszystkich klasztorów zmartwychwstanek w Polsce. Stąd też wyruszały siostry do innych krajów, by zakładać kolejne domy. Zgromadzenie Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego założone zostało w Rzymie przez matkę i córkę: Celinę z Chludzińskich i Jadwigę Borzęckie, które otrzymały pozwolenie na utworzenie żeńskiej formacji, nawiązującej do powołanego w 1836 r. Zgromadzenia Księży Zmartwychwstańców i po długim nowicjacie w roku 1891 złożyły śluby wieczyste. Spośród zaproponowanych przez kardynała Albina Dunajewskiego, metropolitę krakowskiego na siedzibę pierwszego na ziemiach polskich domu klasztornego: Kęt, Wadowic i Wieliczki, wybór padł na te pierwsze. Z pewnością przyczyniła się do tego cześć, jaką żywiła matka Celina do pochodzącego stąd św. Jana Kantego.
Jeszcze w tym samym roku zakupiona została na potrzeby przyszłego klasztoru posiadłość wraz z małym domkiem. We wrześniu 1891r. zamieszkały w niej trzy siostry. Rok później poświęcono kamień węgielny pod budowę nowego domu zakonnego. Prace budowlane ukończono w ciągu jednego roku. Nowy budynek klasztorny (za wyjątkiem kaplicy) został poświęcony 23 września 1893 r. Działalność zgromadzenia rozszerzała się, siostry prowadziły szwalnię dla dziewcząt, uczyły w szkole. Powstawały nowe placówki zgromadzenia na ziemiach polskich: w Częstochowie, Warszawie, Lwowie oraz poza granicami: w Bułgarii, Stanach Zjednoczonych i Rzymie, gdzie w 1902 r. powstaje Dom Generalny Zgromadzenia. Matka Jadwiga, która pozostała w Rzymie i była przełożoną tamtejszego domu oraz kierowniczką szkoły im. św. Jana Kantego, zmarła w 1906 r., Celina natomiast zmarła w roku 1913. Obie zostały pochowane na kęckim cmentarzu. Dzięki osobistemu zaangażowaniu arcybiskupa krakowskiego Adama Sapiehy, kęckie zmartwychwstanki uzyskały zgodę na przeniesienie doczesnych szczątków Matek Założycielek do krypty pod klasztorną kaplicą. Ceremonia odbyła się 22 listopada 1937 r. Przez lata modlili się w tym miejscu kościelni hierarchowie, m.in. prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński czy Karol Wojtyła. W roku 1964 papież Paweł VI wydał decyzję w sprawie przygotowania procesu beatyfikacyjnego obu matek Borzęckich. Od 1982 r. przysługuje im tytuł Czcigodnych Sług Bożych. W roku 2001 doczesne szczątki Matek Założycielek spoczęły w kościele parafialnym pw. ss. Małgorzaty i Katarzyny w Kętach w okazałym nagrobku w północnej nawie.
Od 1895 r. kęckie zmartwychwstanki prowadzą ochronkę dla dzieci w wieku przedszkolnym, od 1898 r. dom przy ul. Rajskiej. W budynku tym, dziś siedzibie prowadzonego przez siostry przedszkola, w okresie I wojny światowej mieścił się szpital Czerwonego Krzyża, w 1915 r. przez blisko dwa miesiące zamieszkiwali go legioniści, zaś w latach 1916-1922 funkcjonowała w nim prowadzona przez siostry kuchnia, działająca pod patronatem Komitetu Magistrackiego. Przez dziesięć lat, do 1926 r. funkcjonował tu internat dla 14 uczennic Seminarium Nauczycielskiego. Przy kęckim klasztorze od 1917 r. działała Sodalicja Mariańska Panien oraz od 1922 r. Mężatek, które po przerwie spowodowanej II wojną światową, istniały do 1951 r., kiedy to zostały rozwiązane przez władze państwowe.
Wybuch II wojny światowej mocno wpłynął na życie kęckiego zgromadzenia. W pierwszych latach wojny siostry dawały schronienie uciekinierom. Po wkroczeniu do Kęt, Niemcy najpierw zajęli „domek”, mieszczący ochronkę i szwalnię, a w 1942 r. także klasztor, w którym urządzili szpital dla chorych na gruźlicę.
Siostry powróciły do kęckiej kolebki w lutym 1945 r. Do roku 1965 trwało przywracanie pierwotnego wyglądu domowi i kaplicy, zdewastowanym przez Niemców, a później przez stacjonujące tu wojsko radzieckie. W okresie powojennym rozkwitła działalność misjonarska zmartwychwstanek, powstały kolejne domy w wielu krajach świata. Na przełomie lat 80. i 90. XX w. klasztor został rozbudowany.
5. Klasztor Mniszek Klarysek od Wieczystej Adoracji.
Przy ulicy Kościuszki, dziś jednej z głównych arterii miasta, ruchliwej i gwarnej, w ostatniej ćwierci XIX w. powstał dom sióstr kapucynek. Wówczas miejsce to wybrane zostało jako ciche i spokojne, stosowne do kontemplacyjnego charakteru zgromadzenia. Dzisiaj w neogotyckim kompleksie zabudowań klasztornych zamieszkują siostry Klaryski od Wieczystej Adoracji. W przyklasztornym kościółku nieprzerwanie od 1910 r. trwa adoracja Najświętszego Sakramentu.
- miejsce Wieczystej Adoracji Najświętszego Sakramentu
- zespół budynków klasztornych z kościołem o bogatym neogotyckim wyposażeniu autorstwa Stanisława Jarząbka z lat 90. XIX w
Historia
Kęcki klasztor założony został przez matkę Marię od Najświętszego Serca Jezusa Walentynę Łempicką w 1881 r. Była to druga na ziemiach polskich siedziba tego zgromadzenia. Macierzysty klasztor w Przasnyczu borykał się z niechęcią zaborczych władz. Po długoletnich staraniach siostra Maria uzyskała zgodę ordynariusza diecezji krakowskiej ks. Biskupa Albina Dunajewskiego na osiedlenie się sióstr kapucynek w Kętach. Z uzyskanych darów oraz kwesty prowadzonej przez siostry w 1880 r. zakupiona została działka z budynkiem starej poczty oraz małym domkiem, zaś rok później rozpoczęły się prace budowlane. Istniejące zabudowania zostały wyremontowane, ponadto dobudowano drugie, parterowe skrzydło, ustawione prostopadle do już istniejącego domu.
Uroczysta konsekracja połączona z nadaniem wezwania – Trójcy Przenajświętszej – odbyła się 10 września 1893 r. Dokonał jej ks. kardynał Albin Dunajewski. Pierwsze obłóczyny odbyły się 18 września 1894 r. Od początku swojego istnienia kęcki klasztor miał charakter klauzurowy i kontemplacyjny. Siostry zachowywały całoroczny post i spały w trumnach. Pomimo wieloletnich starań, nie udało się kapucynkom uzyskać zatwierdzenia zgromadzenia przez władze kościelne i austriackie. Wobec groźby kasaty w 1907 r. podjęto decyzję o przyłączeniu kęckich kapucynek do zgromadzenia już funkcjonującego. Wybór padł na franciszkanki Najświętszego Sakramentu ze Lwowa. Zgodę na inkorporację wydała Stolica Apostolska 15 czerwca 1909 r. W tym czasie przebudowany został kościół klasztorny, by dostosować wnętrze do charyzmatu wieczystej adoracji Najświętszego Sakramentu; wyburzono ścianę za ołtarzem i w części centralnej ustawiono Tron Eucharystyczny. Ponadto od strony południowej dobudowana została do kościoła kaplica pw. Męki Pańskiej. 10 stycznia 1910 r. w Kętach podpisany został Akt Unii, wówczas też kęckie siostry zmieniły nazwę na Franciszkanki Najświętszego Sakramentu. Kapucynki. 24 stycznia 1918 r. zmarła Matka Maria Łempicka. 7 lutego 2006 r. Rozpoczął się jej proces beatyfikacyjny na szczeblu diecezjalnym..
Wojenne zawieruchy oszczędziły kęcki klasztor. W styczniu 1947 r. jako wotum za szczęśliwe przetrwanie okresu okupacji niemieckiej franciszkanki z Kęt założyły swój nowy klasztor w Słupsku. W roku 1970 zakon Franciszkanek Najświętszego Sakramentu zmienił nazwę na Mniszki Klaryski od Wieczystej Adoracji.
Film autorstwa TV KętyHd
6.Inne ciekawe miejsca.
1. Kapliczka "Upadek" (ul. Sobieskiego).
Postawiona na początku XIX w. w miejscu, gdzie według legendy rzeka wyrzuciła XVIII-wieczną figurę Chrystusa upadającego pod krzyżem.
2. Cmentarz Komunalny (ul. Cmentarna).
Założony w 1795 r., z grobowcami i pomnikami z XIX w., w tym z przykładami cennej rzeźby nagrobnej. Znajdują się na nim groby powstańców styczniowych i legionistów.
3. Cmentarz Żydowski (Kęckie Góry Północne - droga do Witkowic).
Powstał w II poł. XIX w. Zniszczony w czasie wojny, w ostatnich latach odnowiony. Wówczas w centralnym miejscu odsłonięto pomnik upamiętniający Żydów kęckich zamordowanych w czasie II wojny światowej.
4. Izba Pamięci bitwy pod Monte Cassino przy Szkole Podstawowej nr 2 (ul. Wyspiańskiego).
Eksponuje zbiór oryginalnych pamiątek żołnierzy polskich walczących pod Monte Cassino.
5. Rynek
Brama wejściowa kompleksu klasztornego OO. Franciszkanów Reformatów. komentarze: 0 dodaj komentarz |
Wnętrze kościoła Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny przy klasztorze OO. Franciszkanów. komentarze: 0 dodaj komentarz |
Dziedziniec kompleksu klasztornego OO. Franciszkanów. Stacje drogi krzyżowej. komentarze: 0 dodaj komentarz |
Kapliczka "Upadek" (ul. Sobieskiego) komentarze: 0 dodaj komentarz |
Kapliczka "Upadek" (ul. Sobieskiego) komentarze: 0 dodaj komentarz |
Cmentarz Komunalny (ul. Cmentarna) komentarze: 0 dodaj komentarz |
Izba Pamięci bitwy pod Monte Cassino przy Szkole Podstawowej nr 2 (ul. Wyspiańskiego) komentarze: 0 dodaj komentarz |